معرفی گام‌ها و ابزارهای فرایند مدیریت ریسک

استانداردها و راهنماهاي زيادي در زمينه مديريت ريسک انتشار يافته­اند که در هر کدام فرايند مديريت ريسک متفاوت است اما با دقت و مطالعه تمام آن­ها متوجه خواهيم شد که گام­هايي در آن­ها مشترک يا معادل هم هستند که در ادامه اين گام­ها به همراه توضيح مختصري ذکر مي ­شود :

• شناسايي ريسک

شناسايي ريسک ­ها مشخص مي‌نمايد که چه اتفاق‌هايي ممکن است اتفاق بيفتد که بر نتايج پروژه تأثير منفي داشته باشند. در واقع شناسايي ريسک­ ها با پاسخ دادن به اين سؤال به نتيجه مي­رسد که «چه اتفاقي ممکن است رخ دهد که مانع موفقيت عناصر کليدي پروژه شود».

• ارزيابي ريسک

ارزيابي ريسک فرايند کلي تحليل و سنجيدن ريسک است و هدف از آن رسيدن به يک اولويت‌بندي مورد توافق از ريسک‌هاي شناسايي شده است. اولويت‌هاي ريسک توافق شده جهت تعيين کانون تمرکز تلاش­ها در پاسخ به ريسک‌­ها به­کار مي‌روند. آناليز ريسک در واقع استفاده سيستماتيک از اطلاعات موجود جهت تعيين احتمال وقوع و شدت اثر وقوع رخدادها جهت تعيين ميزان بحراني بودن ريسک است و سنجيدن ريسک فرايند مقايسه ريسک تخمين زده‌شده با معيارهاي معلوم ريسک جهت تعيين اهميت و اولويت­بندي ريسک مي‌باشد.

• پاسخ به ريسک

پاسخ به ريسک، انتخاب روش و استراتژي مناسب جهت حذف يا کاهش احتمال وقوع ريسک يا کاهش پيامدهاي ريسک در صورت وقوع است.

• پايش و بازنگري ريسک

در اين مرحله روي ثبت ريسک به صورت مستمر بازنگري صورت مي­گيرد و ليستي از ریسک­ها و اقدامات جديد براي برخورد با ريسک تهيه مي­شود.

جایگاه مدیریت ریسک در چرخه حیات پروژه

در ساخت‌وساز اگرچه مشخص کردن عدم قطعیت­ها در مراحل اولیه پروژه بسیار دشوار است، با این وجود ارزیابی ریسک، تخمین هزینه و مدیریت هزینه بایستی در اولین مراحل چرخه حیات پروژه انجام شود. به دلیل وجود عدم قطعیت­ها همواره هزینه­های پروژه از زمان پیشنهاد و برنامه­ریزی پروژه تا تکمیل اجرای پروژه نسبت به هزینه پیش‌بینی‌شده افزایش می­یابد. چون این عدم قطعیت‌ها در فازهای اولیه پروژه بیشتر است، هزینه تخمین زده‌شده با هزینه واقعی فاصله بیشتری دارد. این مهم را می­توان در زیر مشاهده نمود.