در شهرهایی كه سيستم اتوماسيون وجود دارد، مهندس ناظر از طریق سامانه سازمان نظام مهندسي و شهرداري مي تواند وارد كارتابل خود شده و آدرس ملک و شماره تلفن مالک را ببيند.

پيشنهاد مي گردد بر اساس دستور نقشه اي كه مالک از شهرداري گرفته و تعداد طبقاتي كه در ملک وجود دارد عمق گودبرداري محاسبه شود، این مطلب بسيار جدي است چون احتمال ریزش پلاك هاي مجاور در اثر گودبرداري وجود دارد؛ همچنين بعد از تعيين عمق گود، پلاك هاي مجاور بازدید شود.

اگر عمق گود زیاد باشد و پلاك هاي مجاور بافت فرسوده باشد، چنانچه حس مي کنيد از پس كنترل این گودبرداري بر نمي آیيد بهتر است از آن كار نظارت انصراف دهيد. به یاد داشته باشيد هر بار انصراف از كار نظارت مي تواند نوبت ارجاع كار بعدي را به تعویق بيندازد.

2- توصيه مي شود قرارداد نظارت به دقت خوانده شود زیرا كه براي تک ناظره، چهارناظره و شركتهاي حقوقي فرم ها متفاوت هستند. در چهارناظره یا پنج ناظره تک تک ناظرها باید فرم تعهد نظارت را امضا كنند و به مالک تحویل دهند، در مورد قرارداد هم مي توانند ناظرها هر كدام قرارداد جدا امضا كنند یا همه با هم یک قرارداد امضا كنند و ناظر هماهنگ كننده نيز ميتواند قرارداد جدا امضا كند.

اگر چنانچه كسي كه با ناظر قرارداد امضا مي کند، شخص مالک نباشد و سازنده یا یکي از شركاي مالک باشد، لازم است كه كپي وكالت نامه ایشان ضميمه قرارداد شود، توصيه مي گردد اصل وكالت نامه نيز رویت شده و با كپي مقایسه گردد تا جعلي نباشد (پرونده هاي بسياري در مورد جعلي بودن وكالت موجود است كه ناظرین تاوان پس داده اند).

موضوع مهم در خصوص امضاي قرارداد اینست كه ابتدا قرارداد را امضا كنيد و همزمان برگه تعهد را محضري كرده و به مالک تحویل دهيد و مبادا برگه تعهد را قبل از امضاي قرارداد در اختيار دفتر خدمات مهندسي یا مالک قرار دهيد. چون شما باید بدانيد كه شخص دیگري غير از مالک یا وكيل ایشان قرارداد را امضا نخواهد كرد. بهتر است همزمان قرارداد امضا شده و برگه تعهد نظارت محضري شود.

3- بعد از اتمام مراحل گفته شده، آماده شدن پروانه ساختماني به ناظر اطلاع داده می شود. ممکن است در برخی موارد مالک از ناظر درخواست نماید که ناظر تعدادی از فرم ها و چک لیست ها، مانند چک ليست مبحث ششم یا نوزدهم یا آزمایش مکانيک خاك یا دفترچه محاسبات را امضا كند، كه ربطي به ناظر ندارد اما گاهي شهرداري فشار مي آورد كه اگر ناظر این موارد را امضا نکند پروانه ساختماني صادر نخواهد شد، در این صورت پيشنهاد مي شود ، ناظر زیر امضا بنویسد “فقط رویت شد”. زیرا ممکن است كه چک ليست ها اشکال داشته و لذا مهندس ناظر بابت آن خواهد داد. البته، بخشنامه هایي موجود هست كه لزومي بر امضاي چک ليست ها توسط ناظرین نيست ولي شهرداري از این بخشنامه ها تبعيت نمي كند.

قابل توجه است گاهی مالکین انتظار دارند که ناظر نقشه ها را مهر و امضا كند . توجه داشته باشید که امضا نقشه ها به ناظرهیچ ربطي ندارد اما ناظر موظف است نقشه را نگاه كرده بررسي كند و ایرادات را بازگو نماید تا اصلاح شود.

مورد دیگري که بایستی به آن توجه داشت، مربوط به نقشه نما است. نقشه نما توسط طراح معمار تهيه مي شود و كميسيون نما آن را تایيد مي کند و درصورت وجود ایرادات دستور اصلاح مي دهد و در نهایت ناظر معماری هم باید آنرا امضا كند كه توصيه مي شود دتایل اجرایي توسط مالک از طراح معمار گرفته شود حتي دتایل اتصال پنجره ها به نما اخذ گردد و در صورت نياز درخواست شود تا وال پست و دتایل اسکوپ، نوع و ابعاد سنگ ها مشخص و طراحي شود ونهایتا نقشه كامل با دتایل مناسب تسليم ناظر نماید.

4- در نهایت پس از تایید شهرداری، بعد از مدتي جواز ساختماني صادر مي گردد و مالک از ناظر تقاضاي شروع به كار مي کند. در برخی از شهرها برگه شروع به کار پيوست پروانه ساختماني می شود ولی در خيلي از شهرستان ها چنين برگه اي وجود ندارد و ناظر باید گزارش شروع بکار صادر كند كه معمولا این اتفاق نمي افتد و ناظرین ابتدا گزارش تخریب یا گودبرداري را بعنوان اولين گزارش ارسال مي کنند كه تبعات حقوقي و انتظامي خاصي دارد.

5- بهتر است ناظر، قبل از امضاي شروع به كار با مالک قرار گذاشته و از ملک مجددا بازدید نماید تا مطمئن شود مالک قبل از جواز، عمليات تخریب یا گودبرداري را انجام نداده باشد. البته در شهرهایی مانند تهران، شهرداري بدون برگه شروع به كار اجازه هيچ فعاليتي به مالک را نمي دهد و هر گونه عمليات از سوي مالک را منوط به تایيد شروع به كار مي کند.

تذکر: قبل از امضاي شروع به کار ناظرین مي بایست نسخه اصل نقشه ها را از مالک درخواست كنند. كه شامل نقشه هاي معماري، سازه، تاسيسات مکانيکي و برقي، نقشه كمسيون نما و همچنين كپي پروانه ساختماني است. درصورتي كه ساختمان تک ناظره باشد انطباق كليه نقشه ها با عمليات ساختماني و مسئوليت بررسي آنها برعهده همان تک ناظر است اما اگر ساختمان چهار ناظره یا پنج ناظره باشد، نقشه ها توسط ناظر هماهنگ كننده توزیع مي شود.

امضاي شروع به كار بر عهده ناظر هماهنگ كننده است ولي بهتر است ناظر هماهنگ كننده از سایر ناظرین درخواست كند تا شروع بکار را امضا كنند تا مسئوليت بر عهده آنها نيز گذاشته شود ولي عملا با امضاي ناظر هماهنگ كننده ، عمليات شرو می شود و نياز به امضاي سایر ناظرین نيست.

توصيه مي گردد حتما از مالک اصل تمام نقشه ها را بخواهيد و كپي را قبول نکنيد چون پرونده هایي بوده كه مالک نقشه را تغيير داده و سپس كپي آنرا به ناظر داده و ناظر گرفتار شده است. لذا فقط اصل نقشه ها باید در اختيار ناظر باشد.

اگر تک ناظر هستيد تمام اصل نقشه ها نزد شما مي ماند ولي اگر هماهنگ كننده باشيد از مالک بخواهيد كه یکسري كپي از تمام نقشه ها بگيرد )در حضور ناظر( و كپي به ناظر هماهنگ كننده داده شده و اصل نقشه ها بين سایر ناظرین پخش شود.

در زمان كپي كردن نقشه ها همراه مالک باشيد و اگر مالکي زیر بار نرفت كه نقشه اصل بدهد شک كنيد كه قصد انجام خطایي دارد و اگر مالکي درخواست كرد كه اصل نقشه ها همراه خودش باشد پيشنهاد دهيد تا مجددا از محاسب و طراح نقشه اصل دیگري بگيرد همچنين یاداوري كنيد، اگر چنانچه اصل نقشه در اختيارتان نباشد از ارائه پایانکار معذورید.

6- در شروع، ناظر به منظور بازدید چاه های فاضلاب، از زیرزمین بازدید می نماید. در مورد چاه هاي فاضلاب، از مالک درخواست شود، محل چاه ها را پيدا كند و دریچه آنها را قبل از تخریب باز كند و آنها را با شفته آهک و قلوه سنگ پر نماید و بعد عمليات تخریب را شروع كند. در حالتی که به صورت عمدي یا سهوي تعدادي از چاه ها پيدا نشود، بدیهي است كه در زمان خاكبرداري چاه ها رویت خواهد شد اما خواسته یا ناخواسته داخل آن با خاك پر مي شود، ناظر وظيفه دارد مختصات محل چاه را برداشت كرده تا بعد از اتمام عمليات خاكبرداري مالک را ملزم كند تا كارگر، خاك داخل آن را تخليه كرده و با دوغاب رقيق آهک پر نماید. گاهي یک هفته طول مي کشد كه این دوغاب نشست كند تا خاك دستي ریخته شده در چاه تحکيم یابد اگر نسبت به تحکيم، شک داشته باشيد دستور دهيد مجددا دوغاب آهک داخل چاه ریخته شود، چون سالها بعد، احتمال نشست ساختمان وجود دارد و باعث مي شود تا دیوارها، راه پله ها و كاشيها و… ترك بردارد كه یکي از دلایلش همان چاه ها هستند حتي در مورد چاه هایي كه بين فونداسيون به صورت جزیره قرار دارند باید حساس شد تا محل آنها با خاك مناسب تحکيم یابد.

7- در مرحله بعد ناظر وارد پشت بام مي شود و وضعيت دیوارها را با پلاك هاي مجاور بررسي مي كند كه از وجود دیوار مشترك مطلع شود و راهکار حفظ پلاك هاي مجاور هم داده مي شود و اگر سازه نگهبان متناسب با این شرایط نباشد باید مکاتبه گردد.

8-بعد از بازدید از زیرزمين و پشت بام كه هنوز شروع به كار داده نشده، به همراه مالک وارد منزل همسایه هاي مجاور شوید تا از وضعيت ملک مجاور مطلع شده كه مبادا در زمان تخریب و گودبرداري به ساختمان همسایه آسيب برسد. در این بازدید، ابتدا باید زیرزمين ساختمان همسایه رویت شود و طول و عمق آن برداشت گردد و اینکه بررسي گردد چقدر با گودبرداري ساختمان تحت نظارت شما طول مشترك دارد همچنين بایستي از وجود دیوار باربر، سقف و دیوار و ضخامت آنها مطلع شوید.

تذکر: نکته مهم اینکه، ناظر شماره تلفن همسایه را بگيرد و شماره تلفن خودش را هم در اختيار ایشان قرار دهد تا اگر صدایي شنيدند یا كف یا دیوار ساختمانشان ترك برداشت به ناظر اطلاع دهند.

مرجع :

www.mirrazavi.com